A&W onderzoekt sinds 2006 de foerageerkeuzes van in de Oostvaardersplassen broedende Bruine kiekendieven. Deels jagen de kiekendieven in de Oostvaardersplassen zelf, vooral op vogels. Deels jagen ze ook in het omringende landelijk gebied, en dan vooral op muizen. We tellen de foeragerende kiekendieven op gestandaardiseerde wijze geteld en bepalen hun jaagsucces. Sinds 2010 wordt ook het broedsucces bepaald door pas uitgevlogen jongen wekelijks te observeren. Dat doen we samen met Staatsbosbeheer-vrijwilliger Wim Schipper, die is gepromoveerd op onderzoek naar kiekendieven.
In de eerste jaren vond het onderzoek vooral plaats in de omgeving van Lelystad en Almere. Vanaf 2010 is het opgeschaald naar de gehele omgeving van de Oostvaardersplassen. In 2010-2011 werkten we daarbij samen met Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief. In Zuidelijk Flevoland wordt vanaf 2010 waargenomen tot aan of even voorbij de Vogelweg, in oostelijk Flevoland tot aan Airport Lelystad. In juni 2014 bleek dat verschillende kiekendieven ten zuiden van Airport Lelystad foerageerden. Toen is het studiegebied daar uitgebreid tot aan de Vogelweg. Opdrachtgevers van het onderzoek waren Gemeente Lelystad (2006-2018), Gemeente Almere (2007, 2010, 2018), Provincie Flevoland (2010-2011) en Staatsbosbeheer (2008-2010). Deels zijn de gegevens ook in eigen beheer verzameld. Over het onderzoek zijn verschillende rapportages verschenen (zie hier het overzicht).
Uit de verzamelde gegevens ontstaat het beeld dat de kiekendieven van jaar op jaar verschillende keuzes maken. In muizenrijke jaren foerageren ze vooral buiten de Oostvaardersplassen in graanvelden en speciaal voor kiekendieven ingerichte foerageergebieden. In muizenarme jaren is het jaagsucces buiten de Oostvaardersplassen ruim vier maal lager dan in muizenrijke jaren. Dan jagen ze (noodgedwongen) vooral in de Oostvaardersplassen zelf. In jaren waarin kiekendieven relatief veel buiten de Oostvaardersplassen kunnen foerageren is hun broedsucces meer dan twee maal zo hoog als in jaren dat ze vooral in de Oostvaardersplassen jagen.
Duidelijk is, dat voor de broedpopulatie van de Bruine kiekendief in het Natura 2000-gebied een duurzaam agrarisch landschap rondom de Oostvaardersplassen van levensbelang is. In dat landschap kunnen de kiekendieven over de jaren een voldoende hoog jaagsucces behalen, ondanks de voorziene ontwikkelingen rondom het moerasgebied. Dat leidt tot een voldoende hoog broedsucces om de broedpopulatie uit eigen reproductie in stand te houden, dus zonder influx uit andere gebieden.
U kunt meer informatie krijgen bij drs. Nico Beemster.
Alle in de lijst genoemde rapporten zijn te downloaden via onze site.
