Projecten

Voor veel diersoorten vormen wegen en spoorlijnen barrières waardoor ze niet veilig kunnen oversteken naar andere gebieden. Er zijn verschillende oplossingen die de oversteek veilig kunnen maken...

In 2021 presenteerden de Friese groene organisaties Natuerlik Fryslân 2050. Die visie toont hoe natuur en biodiversi..

Steden worden gekenmerkt door een relatief stenige omgeving, waar op het gebied van ecologie vaak nog veel winst valt te behalen. Gelukkig staat vergroening van de stedelijke omgeving in veel gemee..

De bever is bezig met een sterke opmars in Nederland. Ook in Friesland zijn de eerste individuele dieren inmiddels gevestigd. Het is de verwachting dat zich vanuit de omringende provincies op termi..

Aanvalsplan Grutto

De weidevogelstand in Nederland, en ook Fryslân, is de afgelopen decennia met sprongen achteruitgegaan, met name in het agrarisch cultuurlandschap. De a..

De provincie Fryslân laat de staat van instandhouding monitoren van drie inheemse soorten marterachtigen: Bunzing, Hermelijn en Wezel. Dit onderzoek is gestart in 2021 en loopt door tot 2025. A&am..

Altenburg & Wymenga onderzoekt samen met Waardenburg Ecology of het zwart verven van een wiek van een windturbine helpt om..

Polder de Hegewarren, nabij Natura 2000-gebied Alde Feanen, verliest zijn functie als landbouwgrond. Directe aanleiding daarvoor is de opgave om in veenweidegebieden CO2-emissie en bodemdaling te v..

Meerstad is een nieuw stadsdeel ten oosten van de stad Groningen. Rond het nieuw gegraven Woldmeer zijn al enkele wijken gerealiseerd op voormalige landbouwgronden. De komende jaren wordt de woonke..

De zuidelijke ringweg van Groningen wordt flink onderhanden genomen en gaat daarbij deels ondergronds. A&W doet de ecologische begeleiding van de 'Aanpak Ring Zuid', in opdracht van de Combinat..

De energietransitie is in volle gang. Dat betekent dat op grote schaal woningen verbeterd worden. Zo plaatsen we zonnepanelen en zorgen we voor betere isolatie van spouwmuren en daken. Goed voor on..

Het Mosterdveen is een bijzonder natuurgebied op de Veluwe, met delen bos, droge en vochtige heide, licht gebufferde vennen en hoogveenelementen. In dit reliëfrijke gebied liggen de vennen in een..

De Veluwe is een Natura 2000-gebied met te beschermen natuurwaarden én heeft belangrijke recreatieve functies. Omdat het aantal recreanten de laatste jaren sterk toeneemt, neemt ook de verstoring..

A&W heeft samen met landschapsarchitect Peter de Ruyter een visie opgesteld op klimaatbestendige veenlandschappen. Opdrachtgever was de Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers (CNK), een samenwerki..

Het huidige landgebruik in het Nederlandse veenweidegebied kent verschillende knelpunten. Bodemdaling, CO2-uitstoot en beperkte mogelijkheden voor waterberging zijn in de afgelopen jaren aanleiding..

In hoeverre vindt er uitwisseling van genen plaats tussen Noordse woelmuizen die voorkomen in twee Natura 2000-gebieden in Noord-Holland? Dit was de onderzoeksvraag van een project dat A&W uitv..

Begin 2021 zijn waterbuffels geïntroduceerd in Waterlandtak-West, onderdeel van de Diemerscheg bij Amsterdam, om de natuur te versterken. Dit moerasgebied is belangrijk voor soorten als otter, rin..

In 2020 voerde A&W een florakartering uit op Terschelling in opdracht van Staatsbosbeheer. Daarbij is bijna 4.400 ha aan duinen, duinheiden, duinvalleien, strandvlakten, bossen, moeras en een g..

Plaatsing van windturbines op de Veluwe is ecologisch en juridisch niet haalbaar vanwege te hoge risico’s op aanvaring met de Wespendief. Rondom de Veluwe zijn er wel mogelijkheden. Dit blijkt ui..

Windpark Fryslân BV ontwikkelt in het noordelijke deel van het IJsselmeer een windpark bestaande uit 89 windturbines. Onderdeel van het windpark is een natuurvoorziening in het IJsselmeer, nabij K..

Predatie is een belangrijke factor in het broedsucces van weidevogels. A&W is nauw betrokken bij onderzoek naar de rol van predatie en de toenemende invloed van de Steenmarter daarbij.

..

In opdracht van de provincie Overijssel heeft A&W in 2020 een SNL-kartering van tien particuliere landgoederen in Overijssel uitgevoerd. Vanwege de omvang van het te karteren gebied en de brede..

Met de vestiging van A&W in Amsterdam hebben we de stadse natuur letterlijk naast de voordeur. Gedurende vier jaar adviseren we de Gemeente Amsterdam over zaken omtrent natuurwetgeving en verzo..

Door intensivering van de landbouw zijn de van origine botanisch waardevolle graslanden in het veenweidelandschap voor een groot gedeelte verdwenen. Diepe ontwatering, hoge mate van bemesting en in..

Provincie Noord-Holland en Natuurmonumenten zijn van plan om in Polder IJdoorn, nabij Amsterdam, de ruimtelijke kwaliteit en ecologie te verbeteren. Het gaat hierbij om het behoud en versterken van..

In 2019 zijn onder het spoor door het Naardermeer een aantal faunapassages aangelegd om deelgebieden onderling te verbinden. Natuurmonumenten, Prorail en de provincie Noord-Holland willen weten of..

Het Naardermeer is het oudste natuurreservaat van Nederland. Er komen verscheidene soorten moerasbroedvogels voor en een scala aan Natura 2000-habitattypen en -soorten. In het gebied broeden jaarli..

Samen met Sweco werkt A&W aan de opstelling van een inrichtingsplan voor de Verlengde Middenraai. Dit doen we in opdracht van Prolander. De Middenraai is een voormalig landbouwgebied oostelijk..

De Hollands Ankeveense Plassen herbergen van oudsher verscheidene moerasbroedvogelsoorten en Natura 2000 habitattypen. Het open landschap met goed ontwikkeld riet staat echter onder druk. Bovendien..

Het Reevediep is de 'bypass' langs Kampen tussen de IJssel en het Drontermeer. Bij de aanleg ervan is een deel van de oude oever, met leefgebied voor moerasvogels, afgegraven. Om die reden is in ee..

Moerasvogels zijn een goed zichtbare kwaliteit van moerasgebieden. Roerdomp en Grote karekiet zijn dan ook aansprekende vaandeldragers of indicatorsoorten voor het functioneren van waterrijke rietm..

A&W onderzoekt sinds 2006 de foerageerkeuzes van in de Oostvaardersplassen broedende Bruine kiekendieven. Deels jagen de kiekendieven in de Oostvaardersplassen zelf, vooral op vogels. Deels jag..

Het Groninger Landschap wil graag het complete beeksysteem van de Hunze herstellen, van Drenthe tot aan het Wad. Daarvoor moet de beek ook weer door de stad Groningen gaan lopen. Zo’n ingrijpende..

De Noordelijke Friese Wouden is een kleinschalig coulisselandschap met houtsingels en houtwallen rond graslandpercelen. Naar Nederlandse maatstaven is het uniek door zijn omvang van 25.000 ha. Dit..

Weidevogelbeheer vormt een belangrijk onderdeel van natuurinclusieve landbouw. Nederland speelt internationaal een grote rol als broedgebied voor weidevogels als Grutto, Kievit, Scholekster en Slob..

In 2013 is gestart met de aanleg van De Centrale As in Noordoost-Fryslân. Deze autoweg doorkruist kleinschalig coulisselandschap, wat een goede landschappelijke inpassing vraagt. Daarom zijn veel..

Op de kwelders van de Dollard is speciaal voor de Kluut, een beschermde vogelsoort, een broedeiland aangelegd. De werken zijn onderdeel van een omvangrijk project van Waterschap Hunze en Aa’s, wa..

De Alde Feanen, gelegen in het hart van de provincie Fryslân, is met z’n 2.500 ha één van de grootste en belangrijkste laagveenmoerassen van Nederland. Net als elders in ons land heeft het geb..

De Friese boezem is het verspreid over de gehele provincie aanwezige, aaneengesloten stelsel van waterwegen, meren en plassen. Een belangrijk onderdeel daarvan is het Friese Merengebied, dat van ou..

De Mieden bestaat uit venige en deels kleiige laagten tussen hoger gelegen zandgronden. A&W heeft hier in 2016 een vegetatiekartering uitgevoerd. Vanwege de lage ligging kan er vanuit de direct..

Habitattypenkaarten geven inzicht in de realisatie van instandhoudingsdoelen en zijn de grondslag voor de beoordeling van effecten van nieuwe ontwikkelingen op Natura 2000-doelen. Dat vraagt om bet..

De inzet van satellieten voor informatie over het weer is tegenwoordig bijna gewoon geworden nu veel mensen de buienradar gebruiken om te weten of er regen aankomt. Deze informatie heeft echter ver..

Bomen en bos zijn schaars in de West-Afrikaanse Sahel zone. Door grote droogten in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw zijn veel grote bomen doodgegaan en tegenwoordig is de begrazing met sc..

Voor de Stichting Beekdallandschap Koningsdiep/Nije Boarn is een inventarisatie uitgevoerd van ecologische waarden in het beekdal van het Koningsdiep. Daarvoor zijn uit verschillende bronnen gegeve..

In alle veengebieden in Nederland daalt de bodem, doordat veen verdwijnt als gevolg van ontwatering. Die daling is onomkeerbaar en heeft ingrijpende gevolgen voor inrichting en gebruik. De Provinci..

Voor de uitvoering van een project kan begeleiding door een ecoloog nodig zijn. Bijvoorbeeld voor het opstellen van een ecologisch werkprotocol, toolboxing, het controleren of mitigerende maatregel..

Veranderingen in de waterhuishouding kunnen via grondwaterstromen verstrekkende ecologische effecten hebben. Moerasvegetaties, heiden, venen en natte graslanden – en de soorten planten en dieren..

Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen en bestaand gebruik wordt vaak de vraag gesteld of er verstoring optreedt van beschermde gebieden en soorten. Verstoring kan optreden bij de aanleg van een weg..

De Slikken van Voorne zijn een belangrijk rustgebied voor kust- en watervogels, maar ook een geliefde plek om te kitesurfen. A&W heeft in 2015-2017 onderzoek gedaan naar het gebruik van de rust..

Bij onderhoud, ontwikkeling en inrichting moet rekening gehouden worden met beschermde soorten. Een soortmanagementplan kan de juridische procedures vereenvoudigen, dienen als onderbouwing voor een..

Bermen en spoorbermen zijn belangrijk voor de biodiversiteit. Voor beheerders is het van belang om te weten welke beschermde soorten in de (spoor)bermen aanwezig zijn, om daar bij werkzaamheden rek..

Langjarige monitoring van de vegetatie levert een schat aan informatie over ontwikkelingen in relatie tot inrichting, beheer en klimaatverandering. Zo volgen we het Fochteloërveen en het Lauwersme..

Vegetatiekarteringen worden onder meer gebruikt in het kader van SNL, als basis voor leefgebieden- en habitattypenkaarten van Natura 2000-gebieden en voor de evaluatie van beheer en inrichting. Met..

Voor in Nederland broedende vogelsoorten zijn de omstandigheden op de trekroutes en in overwinteringsgebieden cruciaal. De Gekraagde roodstaart bijvoorbeeld, broedt onder andere in het coulisseland..

Opgaven voor behoud en herstel van natuurwaarden liggen voor een belangrijk deel in Natura 2000-gebieden. A&W is bij meerdere van deze gebieden nauw betrokken, waaronder Van Oordt’s Mersken e..

De recente aanwijzing van Midden-Delfland als Bijzonder Provinciaal Landschap gaf aanleiding tot een toekomstvisie natuur, waarin voor de verschillende landschapstypen in het gebied ontwikkelingspe..

Een duurzaam beheer van water en land in Afrika heeft veel aandacht. De praktijk is weerbarstig, omdat Afrikaanse ecosystemen - van de wetlands in de grote riviersystemen tot de bossen en savannes..

Het plan ‘Holwerd aan zee’, initiatief van een werkgroep van bewoners, gaat om het verbinden van Holwerd met de Waddenzee. Naast economische kansen voor het dorp en omgeving, biedt dat ook kans..

Behoud en herstel van biodiversiteit is prioriteit in het beheer van de Waddenzee. Een goed beeld van de ecologische processen, de herstelmogelijkheden voor sleutelsoorten en de menselijke activite..

Moerasgebieden herbergen veel natuurwaarden en bieden o.a. broedgebied aan moerasvogels, leefgebied aan amfibieën, libellen en verscheidene zoogdieren en paai- en opgroeigebied aan vissen. Ook spe..

Als onderdeel van het project Better Wetter zijn in het Bûtefjild in Noordoost-Fryslân teeltbedden met veenm..

Monitoring van zeevogels en zeezoogdieren vindt normaal gesproken plaats vanaf schepen en vanuit laag vliegende vliegtuigjes. Deze monitoring vindt plaats voor het bepalen van effecten van bijvoorb..

In de laaggelegen delen van Nederland was tot in de jaren ’50 geregeld sprake van grootschalige muizenplagen. Nadien niet meer. Vanaf 2004 zijn muizen terug op het toneel. In 2014-2015 kwamen vel..

Bomen en bos zijn schaars in de West-Afrikaanse Sahel zone. Door grote droogten in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw zijn veel grote bomen doodgegaan en tegenwoordig is de begrazing met sc..

Altenburg & Wymenga heeft een voorspellingsmodel gemaakt van de hoogte van de jaarlijkse vloed in de Binnendelta van de Niger in Mali. Dit immense gebied stroomt onder water vanaf augustus tot..

Nieuwe wegen kunnen de routes van vleermuizen kruisen die ze gebruiken voor hun dagelijkse ‘woon-werkverkeer’. De afstand die vleermuizen moeten oversteken kan hierdoor te groot worden, of ze p..

Door hun kenmerkende levenswijze kunnen bevers een positieve rol spelen bij natuurontwikkeling. Maar er is ook een spanningsveld met waterveiligheid en economische belangen. Goed doordacht en consi..

A&W investeert in de ontwikkeling van (populatie)modellen, omdat ze een goed gereedschap zijn om kwantitatief te denken. Modellen helpen hypotheses te genereren en objectieve schattingen te mak..

Muskusratten bouwen hun nesten vaak in kaden, wat een reëel risico oplevert voor de waterveiligheid. Daarom zijn waterschappen al sinds de komst van deze exoot in Nederland bezig met de bestrijdin..

Om het landschap en de biodiversiteit een kwaliteitsimpuls te geven is aan de westkant van Burgum, in het Nationaal Landschap de Noardlike Fryske Wâlden, een natuurrijk cultuurlandschap ontwikkeld..

De verwachte stijging van de zeespiegel betekent voor ons land dat we veel moeten investeren in de versterking van de kust om het risico op overstromingen in de toekomst tegen te gaan. Daarvoor is..

Waterbeschikbaarheid is van levensbelang voor de mensen die wonen in het stroomgebied van de Senegal-rivier. Vooral in de droge midden-vallei is de rivier de enige bron van water. Ieder jaar zorgt..

De problematiek in de Friese veenweiden en wateropgaven die samenhangen met klimaatveranderingen vragen om een nieuwe oriëntatie op het waterbeheer. Om agrarisch gebruik ook in de toekomst te waar..

Als onderdeel van het project Better Wetter  zijn in het Bûtefjild in Noordoost-Friesland teel..

Het broedproces van de kievit in Fryslân komt steeds meer in de knel. Hebben weersomstandigheden direct invloed op het jaarlijkse broedsucces? En hoe groot is de indirecte invloed van het weer via..

Via de Europese Habitatrichtlijn en de Natuurbeschermingswet zijn alle vleermuizen in Nederland beschermd. Een belangrijke soort in Nederland is de Meervleermuis. Deze heeft in het verleden veel te..

Tussen 2011 en 2015 zijn in het kader van het project Duinherstel Ameland 2010 – 2020 plagwerkzaamheden uitgevoerd om de natuurlijke dynamiek en biodiversiteit van de grijze duinen te bevorderen...