Vleermuizen zijn in Amsterdam algemene stadsbewoners. Vooral de gewone dwergvleermuis komt erg veel voor. Er valt met de snelle ontwikkeling van onderzoeksmethoden en technieken nog veel te ontdekken over de nachtelijke activiteit van vleermuizen. Een jaarronde monitoring met een Batdetector, in eerste instantie door ons opgezet als een ‘hobby-project’, leverde onverwacht interessante informatie op. In de nieuwste uitgave van het tijdschrift Tussen Duin en Dijk is een artikel opgenomen met de resultaten.
De resultaten laten zien dat gedurende winterse nachten met gemiddelde temperaturen van minimaal zo’n 5˚C vooral Gewone dwergvleermuizen, maar ook ruige dwergvleermuizen, regelmatig wakker zijn en op jacht gaan. Dit zou kunnen betekenen dat het milde stadsklimaat voor vleermuizen leidt tot een langduriger en meer aaneengesloten periode van winteractiviteit dan bijvoorbeeld in gebieden buiten de stad. Ook in verband met klimaatverandering is de sterk temperatuurafhankelijke activiteit van vleermuizen relevant.
De monitoring is uitgevoerd in het Archimedesplantsoen in Amsterdam. Hier zijn van in totaal zes soorten vleermuizen opnamen gemaakt met grote zekerheid. Het gaat om opnamen van gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis, laatvlieger, meervleermuis, rosse vleermuis en kleine dwergvleermuis. De detectie van deze laatste soort mag opvallend genoemd worden, omdat er van de kleine dwergvleermuis vrijwel geen waarnemingen zijn in Amsterdam en de soort in Nederland erg zeldzaam is. Het is een soort die in Nederland de afgelopen tijd wel steeds vaker wordt waargenomen. Het zou dus kunnen zijn dat de kleine dwergvleermuis zich inmiddels ook in Amsterdam heeft gevestigd.
Uitgebreide informatie is te vinden in de meest recente uitgave van tijdschrift Tussen Duin & Dijk. Een pdf van dit artikel is hier te vinden.
Het aantal detecties van ruige- en gewone dwergvleermuizen per week (week 44 t/m 43) over het jaar 2020-2021 in relatie tot de gemiddelde temperatuur. Weergegeven is het aantal opnamen per uur (linker y-as) en de gemiddelde temperatuur tijdens de nachtperiode inclusief schemering (rechter y-as). De waarden zijn gemiddelden over de gemeten nachten per weeknummer. De blauwe stippellijn indiceert de vorstgrens van 0˚C. Uit: Mettrop, I.; Oosterholt, D.; Timmermans, G. (2023). ‘Vleermuizen in Amsterdam: inzicht in de winteractiviteit’, Tussen Duin en Dijk 2 (2023).