‘Anderzijds A67’ was één van de zes inzendingen voor de prijsvraag Onze Energie, Ons Landschap in het kader van de Landschapstriënale 2021. A&W was één van de deelnemers in het team van Paul de Kort. De Design Challenge betrof de volgende vraag: ‘Hoe kunnen we voor de drukke verkeersader A67 een geluidswerende voorziening ontwerpen, waarbij energieopwekking gekoppeld wordt aan het toevoegen van landschappelijke kwaliteit? En hoe kunnen we aanvullend een bijdrage leveren aan de versterking van de natuur op een manier die tot de verbeelding spreekt?’ Onze inzending is nu gehonoreerd door het Stimuleringsfonds, en dat brengt realisatie een stuk dichterbij.
Ons ontwerpteam stond onder leiding van beeldend kunstenaar Paul de Kort en bestond uit landschapsarchitect Isabelle Hol (Feddes Olthof), geluidsexpert Arno Eisses (TNO) en ecoloog Eddy Wymenga (A&W).
Ons ontwerp draagt de titel ‘Anderzijds A67, wat het geluid weert, versterkt het landschap’. Enerzijds willen we de natuur in de Strabrechtse Heide afschermen van de invloed van de zeer drukke A67. Anderzijds willen we ook vanaf de A67 het landschap ervaren. We verwachten dat het gemotoriseerde verkeer in het komende decennium grotendeels op elektrische aandrijving overgaat. De directe uitstoot van CO2, stikstof en fijnstof vermindert daardoor sterk. Het contact tussen autoband en wegdek als belangrijke bron van geluid blijft echter bestaan. Afscherming van geluid in deze natuurlijke omgeving blijft daarom nodig. In ons ontwerp doen we dat met een bijzonder scherm. Dit scherm zorgt niet alleen voor vermindering van geluid, maar ook van verstorend licht. Daarbij neemt het scherm zicht op voorbij flitsend verkeer weg. Vorm, positie en oriëntatie van dit geluidscherm biedt toegevoegde waarde voor duurzame energie, ecologie, biodiversiteit en ruimtelijke kwaliteit.
Een conventioneel scherm in een onconventionele vorm
Een geluidscherm is een effectieve maatregel om verkeersgeluid te weren. Ons scherm helt vóórover, naar de weg toe, en dat is anders dan de meeste geluidschermen. Bij de gekozen hellingshoek en de brede groenstrook tussen het asfalt en het scherm werkt dit net zo goed als geluidsabsorberende schermen. Een nadeel van conventionele geluidschermen is dat ze het omliggende landschap aan het zicht onttrekken. Ons geluidscherm is daarom een spiegel die de brede groenstrook tussen asfalt en scherm ogenschijnlijk verdubbelt tot een weidse vallei. En het houdt ons tegelijkertijd figuurlijk een spiegel voor.
Het ontwerp speelt in op de omgevingskarakteristieken van het traject A67 – Strabrechtse Heide. De inrichting van de berm tussen asfalt en scherm is afgestemd op het omringende landschap met schrale, korte vegetatie. Achter het scherm is ruimte voor heide, struwelen en waterplassen. Via onderdoorgangen kiezen dieren in welke omgeving ze willen verblijven. De afwisseling van open en beslotenheid van het landschap vormt aanleiding om in een brede zone rond het scherm verschillende habitats in te richten. Op deze manier biedt het ontwerp een palet aan mogelijkheden voor het Nederlandse snelwegenlandschap.
