Wadden, zee en delta's Quickscans/natuurtoetsen

Knelpunten en kansen voor wadvogels

Foto: Bruno Ens
HVP Westhoek Bruno Ens

De Waddenzee is met haar uitgestrekte, productieve intergetijdengebieden van uitzonderlijk groot belang als broed-, rui-, doortrek- en overwinteringsgebied voor allerlei vogelsoorten. Van een aantal van deze soorten, zoals Scholekster en Kluut, zien we helaas een afname in aantallen. Tijdens hoogwater verblijven veel van deze vogels op zogenaamde hoogwatervluchtplaatsen. Hier wachten ze op laagwater, zodat ze op de droogvallende wadplaten weer voedsel kunnen zoeken. Deze plaatsen, zoals hoge getijdenplaten, kwelders, stranden en dijken, stellen wadvogels in de gelegenheid om droog en veilig te kunnen rusten. Hoogwatervluchtplaatsen zijn daarom essentieel voor hun instandhouding.

Collega’s Els van der Zee, Nina Fieten en Magali Frauendorf voerden grondige analyses uit van het gebruik van deze rustplaatsen in de Waddenzee door twaalf soorten steltlopers. Dit deden ze in samenwerking met adviesbureau Ecospace en Sovon Vogelonderzoek, binnen het project Wij&Wadvogels van onder meer Vogelbescherming Nederland. Met de analyse hebben de onderzoekers in kaart gebracht wat de knelpunten en kansen voor de nodige verbetering zijn. Gebiedskenners en beheerders hebben aangegeven wat er speelt in ‘hun’ gebied en wat mogelijke knelpunten zijn. Het resultaat hiervan is een overzicht van praktische maatregelen om de situatie voor overtijende vogels lokaal te verbeteren. Hier kunnen bestuurders en beheerders direct mee aan het werk.

Een van de knelpunten bij de hoogwatervluchtplaatsen is verstoring, bijvoorbeeld door fietsers, wandelaars – al dan niet met honden – en (kite)surfers. Vogels worden dan bij hoogwater in de krappe ruimte tussen het water en de verstoringsbron gedwongen. Dit heeft vaak tot gevolg dat ze uit het gebied vertrekken. De kansen voor verbetering liggen in zulke gevallen in het informeren van bezoekers, of in het (deels) afsluiten van de gebieden, bijvoorbeeld in periodes of op tijden wanneer vogels kwetsbaar zijn.

Verbetering blijkt op veel plaatsen mogelijk. Dit werk levert mooie handvaten om voortvarend aan de slag te gaan!

De rapporten naar aanleiding van de analyses zijn hier en hier te vinden. 

Fotograaf:
Fotograaf: