In de jaren ’80 waren dassen bijna verdwenen, vooral vanwege aanrijdingen in het verkeer en door bejaging. Inmiddels neemt deze – wettelijk beschermde – soort in aantallen toe. Beschermende maatregelen staan aan de basis van dat succes. Nog steeds vinden dassen nieuwe plekjes om hun leefgebied uit de breiden. Helaas zijn dat niet altijd de meest ‘handige’ locaties, zoals spoordijken.
Overlast door burchten
Dassen bouwen hun burchten graag hoog en droog én in zandige bodems. Spoordijken zijn daarvoor heel aantrekkelijk, zeker in combinatie met struiken of bomen. Voor de stabiliteit van het spoor en de publieke veiligheid is dat niet wenselijk. Dan kan het nodig zijn om de dassen te helpen verhuizen. In opdracht van Prorail onderzoekt A&W, samen met deskundige partners als Das & Boom, dergelijke situaties en worden passende maatregelen gezocht. Daarnaast doen we de ecologische begeleiding tijdens de verhuizing van de dassenburchten. Dit type werk voeren we uit in het geval van overlast door dassen, maar ook waar dat speelt met bevers of ooievaars. In het geval van de ooievaar vormen de vaak omvangrijke nesten op bovenleidingsportalen het probleem.
Verhuizen naar kunstburcht
Bij de verhuizing van een dassenfamilie uit een spoordijk is een alternatieve burcht nodig op een andere locatie. Daarvoor kan een kunstburcht gebruikt worden: een berg grond waarin buizen en kisten een gangenstelsel met kamers nabootsen en die de dassen zelf uit kunnen breiden. Om te zorgen dat de dassen niet terug het spoortalud in kunnen, wordt een afscheiding geplaatst tussen spoor en kunstburcht. Langs het spoor tussen Stavoren en Koudum-Molkwerum zijn inmiddels twee van dergelijke kunstburchten gemaakt. A&W monitort het gebruik ervan met behulp van wildcamera’s. Dat levert niet alleen waardevolle informatie, maar soms ook leuke beelden. Zie bijvoorbeeld het filmpje bovenaan van gravende dassen die druk bezig zijn met herinrichting van de nieuwe burcht.
Andere oplossingen
Gelukkig hoeven dassenburchten bij het spoor niet altijd verhuisd te worden. Soms is het voldoende om een afscheiding aan te brengen tussen burcht en spoor. Uitbreiding van de burcht richting het spoor is dan niet meer mogelijk. In het geval van een kraamburcht langs het traject Stavoren-Koudum-Molkwerum is dat gedaan middels een 300 m lange damwand. De effecten van zo’n maatregel op een kraamburcht hebben we gemonitord met wildcamera’s. Daaruit bleek het succes van de ingreep: eind april zagen we de eerste jonge dassen op de camera’s! Uiteindelijk bleek dat er dit jaar in ieder geval drie jongen zijn grootgebracht, ondanks alle werkzaamheden vlakbij de burcht.
